1. Chế độ kiểm soát cho người tiểu đường mỡ máu

Theo con số thống kê, 65% người tiểu đường tử vong do bệnh tim mạch. Rối loạn mỡ máu ở người tiểu đường là nguyên nhân làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bệnh mạch vành và bệnh đột quỵ gấp 2 – 4 lần người thường. Do đó, người tiểu đường cần có chế độ kiểm soát hợp lý để giữ mức mỡ máu thấp hơn bình thường và thậm chí thấp hơn nữa khi người tiểu đường có biến chứng tim mạch.

Thực đơn cho người tiểu đường mỡ máu phải có những yếu tố cần thiết để giảm cholesterol, cân bằng chất béo, quan trọng là khẩu phần ăn ít hơn, bỏ thuốc lá và vận động hợp lý.

Giảm cholesterol

Cholesterol là chất cấu tạo nên màng tế bào thần kinh và não, tham gia vào quá trình tổng hợp acid mật và một số nội tiết tố giới tính, cholesterol có thể tổng hợp nội sinh, không cần nguồn ngoại sinh. Khi lượng cholesterol cung cấp dư thừa cho cơ thể sẽ gây bệnh tim mạch.

Thực phẩm giàu cholesterol đều không được khuyến khích ăn mỗi ngày, chế độ ăn nên dưới mức 300mg. Và thiết lập thực đơn cho người tiểu đường mỡ máu nên hạn chế thực phẩm loại này. Các loại giàu cholesterol như óc heo, thịt mỡ, da, phủ tạng động vật như lợn, bò, gia cầm, trừ cá,..

Hàm lượng cholesterol ở một số thực phẩm

Thực phẩm	Lượng
Óc heo	100 gram
Gan	100 gram
Cật heo	100 gram
Trứng	1 quả
Tim	100 gram
Thịt bò, heo	100 gram
Thịt gà	100 gram
Sữa tươi nguyên kem	200ml

Những loại thực phẩm giúp giảm cholesterol như: các loại trái cây cam, quýt, bưởi, táo, các loại đậu và rau củ quả, đặc biệt các loại rau có độ nhờn cao như rau mồng tơi, đậu bắp,…

Cung cấp chất béo hợp lý

Người tiểu đường mỡ máu nên biết thiết lập khẩu phần ăn trong đó tổng năng lượng chất béo chiếm dưới 30%. Cân đối dưới 10% acid béo bão hóa, acid béo không bão hòa một nối đôi chiếm 10 – 15%, acid béo không bão hòa nhiều nối đôi dưới 10%, nên hạn chế các chất béo dạng trans.

–  Acid béo bão hòa: là loại chất béo có hại cho sức khỏe, có thể làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. Loại acid béo này có nhiều trong mỡ động vật, thịt động vật (trừ cá), trái bơ, dầu dừa, sữa nguyên kem, các loại bánh nướng,…

Acid béo bão hòa ở một số loại thực phẩm:

Thực phẩm	% acid béo bão hòa
Dầu dừa	80 %
Dầu cọ	49 %
Bơ	46 %
Gia cầm	30 %
Thịt bò thịt heo	45 %
Dầu đậu nành	14 %
Dầu olive	11 %
Dầu Canola	6 %
Cá các loại	2 %
Đậu hạt	4 – 13 %

– Acid béo không bão hòa nhiều nối đôi: Loại acid béo này giúp giảm cholesterol toàn phần có hại sức khỏe. Bao gồm loại acid béo omega 3 và omega 6. Có nhiều trong dầu thực vật (dầu nành, các loại đậu hạt, margarine), trong các loại cá như cá hồi, cá thu,…

– Acid béo không bão hòa một nối đôi: Acid béo không bão hòa một nối đôi cũng là loại giảm cholesterol xấu (LDL) mà không làm giảm cholesterol tốt (HDL). thực phẩm có nhiều trong dầu hạt cải, dầu olive, các loại đậu hạt,…

– Chất béo dạng trans: là loại chất béo sinh ra trong quá trình chuyển dầu thực vật thành chất béo dạng đặc dùng trong sản phẩm công nghiệp, tác dụng giúp kéo dài hạn sử dụng của thực phẩm. Nếu dùng nhiều loại chất béo này sẽ làm tăng cholesterol xấu và giảm cholesterol tốt. Khi sử dụng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần, sẽ làm tăng loại chất béo này, rất có hại cho sức khỏe. Chất béo dạng trans thường được niêm yết trên bao bì thực phẩm.

Giảm Triglyceride giúp ổn định lượng đường trong máu

– Ăn thực phẩm hạn chế tăng đường huyết sau khi ăn: Trong thực đơn cho người tiểu đường mỡ máu nên sử dụng một vài loại thực phẩm chứa loại chất bột đường phức hợp như gạo giã dối, gạo lứt, khoai củ. Những loại thực phẩm này sẽ hạn chế gây tăng đường huyết nhanh sau khi ăn, lớp vỏ chứa nhiều vitamin và là loại thực phẩm có nhiều chất xơ có lợi cho sức khỏe.

– Nên hạn chế sử dụng tối đa các loại đường đơn: đường mật, mía, các loại đồ ngọt, bánh kẹo, nước ngọt có ga, mứt quả khô,…

Ăn uống hợp lý theo thực đơn kết hợp vận động giúp giảm mỡ máu

Nên dành thời gian 30 – 60 phút mỗi ngày để tập thể dục. Tập vào sáng sớm hoặc lúc bụng. Tập các loại hình có cường độ trung bình trở lên như đạp xe, bơi lội, cầu lông,…